Tytuł tytułowi nierówny

Ile razy patrząc na polskie tłumaczenia filmów przecieramy oczy ze zdumienia. Z ciekawości postanowiłam zebrać te najbardziej kreatywne. Przy okazji mogłam zastanowić się czym kierowali się tłumacze.

Na początek klasyk. Amerykański film „Die Hard” znany w Polsce jako „Szklana pułapka”. Nie moglibyśmy tu nic zarzucić tłumaczom, a wręcz przeciwnie nawet pochwalić. Tytuł nawiązuje przecież idealnie do fabuły. Tylko nikt nie przewidział kolejnych 4 części tego megahitu z Brucem Willisem. O ile oryginalny tytuł będzie pasował do każdej przygody bohatera, to polski już niekoniecznie.

Podobnie rzecz ma się z „Hangover”. Film o nazwie „Kac”? Hmm... Przyznajcie nie brzmiałoby to zbyt dobrze. Dlatego wymyślono „Kac Vegas”. Świetne. Tylko amerykańscy twórcy znów jakby na złość postanowili nakręcić kolejną część. No i mamy „Kac Vegas w Bangkoku”. Osobiście uważam, że lepszym tytułem byłby „Kac Bangkok”. Nawiązujący do pierwszej części i unikający słowa Vegas w filmie który, oprócz wspomnień bohaterów, nic z tym miastem nie ma do czynienia. Jednak co z 3 częścią, która nie dzieje się w żadnym konkretnym miastem. „Kac: Ostateczne starcie.”? „Kac: Ostatni rozdział”? NIE! Dlatego mimo wszystko już lepsze te nasze Kac Vegas.

W niektórych przypadkach, tłumacze na siłę chcą być lepsi od twórców filmu. Zmieniają tytuły na bardziej ogólnikowe. Strasznie mnie to irytuje.

I tak mamy „Więźnia nienawiści” przekształconego z „American History X”. Niektórzy twierdzą, że to polski tytuł jest bardziej trafiony. Jednak nie taki był tytuł wypracowania napisanego przez brata głównego bohatera. Wypracowania,  którego treść opowiada film.

Następny przykład, to jeden z moich ulubionych filmów. Oryginalny tytuł to „Butterfly on a Wheel.” Nawiązuje on do kwestii jednego z bohaterów, czyli bezpośrednio do fabuły. Dość nietuzinkowy tytuł. Tak jak film! Za to u nas figuruje pod nazwą „Godziny strachu”. Można tak nazwać każdy średniej klasy niskobudżetowy film sensacyjny.

Inne przykłady:

„Million Dollar Baby”- film o dziewczynie, która za cel stawia sobie zarobić milion dolarów dzięki staniu się zawodową bokserką – „Za wszelką cenę”.

„Elvis has left the building” – komedia, gdzie wiele wątków nawiązuje do postaci Elvisa Presleya – “Zabójcza blondynka”.

„Cold Mountain” – miejsce akcji przepięknego melodramatu o wojnie secesyjnej zamienione po prostu na ogólnikowe „Wzgórze nadziei.” Niby subtelna zmiana, ale po co w ogóle było zmieniać?

„White House Down” – o ataku terrorystycznym na Biały Dom – „Świat w płomieniach”.

Niby dobrze przetłumaczony został tytuł „Reguiem for a dream”. „Requiem dla snu”. Jednak wszyscy wiedzą, że „dream” to angielski homonim, i może oznaczać również „marzenie”. Czy w tym przypadku do kontekstu filmu bardziej nie pasowałby tytuł „Requiem dla marzenia”?

Przeglądając bazę filmweb.pl, natknęłam się wczoraj na film „Orbitowanie bez cukru”. Nawet nie wiem co to ma znaczyć i co to jest w ogóle jest orbitowanie, ale nie w tym rzecz. Słysząc kiedyś ten tytuł wyobrażałam sobie słodką komedyjkę, gdzie blond nastolatki jeżdżą na różowych rolkach, żując jednocześnie gumę Orbit. Tymczasem jest to „Portret pokolenia lat 90-tych na przykładzie grupy przyjaciół, którzy po ukończeniu studiów próbują odnaleźć się w dorosłym świecie.” Taka skucha. Jak się okazuje nie tylko moja. Tytuł oryginalny brzmi „Reality bites”. W wolnym tłumaczeniu „Rzeczywistość daje się we znaki”. Może tytuł w takiej formie nie byłby zbyt dobry, ale fajnie by było gdyby chociaż choć trochę do tego nawiązywał.

I tak największą perełką, która wywołuje śmiech kolejnych pokoleń pozostaje „Dirty dancing” czyli rodzimy „Wirujący seks”. Wolę nie wiedzieć co tłumacz miał na myśli. Na szczęście, po latach film funkcjonuje u nas tylko pod oryginalnym tytułem.

Przykłady można mnożyć. Powyższe zebrałam w ramach ciekawostki.

A jaki wy znacie?

Ola.